เปิดกฏเหล็กใหม่ตาลีบัน ริดรอนสิทธิหญิงอัฟกัน

รัฐบาลตาลีบันของอัฟกานิสถาน ออกคำสั่งใหม่ล่าสุด ห้ามผู้หญิงทำงานในองค์กรพัฒนาเอกชน (เอ็นจีโอ) เพราะผู้หญิงที่เป็นพนักงาน เอ็นจีโอฝ่าฝืนข้อบังคับการแต่งกายจากการไม่สวมฮิญาบ

กระทรวงเศรษฐกิจอัฟกานิสถาน ยืนยันเมื่อวันเสาร์(24ธ.ค.)ว่า รัฐบาลตาลีบันมีคำสั่งห้ามผู้หญิงทำงานในองค์กรเอ็นจีโอทั้งของอัฟกานิสถานและของต่างชาติจนกว่าจะมีการเปลี่ยนแปลง เนื่องจากพนักงานหญิงบางคนไม่ปฏิบัติตามกฎการแต่งกายของผู้หญิงตามหลักศาสนาอิสลาม ที่กำหนดให้ต้องสวมฮิญาบ

คำสั่งนี้ยังระบุด้วยว่า หากเอ็นจีโอแห่งใดไม่ปฏิบัติตามคำสั่งที่ไม่ให้ผู้หญิงเข้าทำงาน จะถูกเพิกถอนใบอนุญาตดำเนินงานในอัฟกานิสถาน

คำสั่งใหม่ออกมาเพียงไม่กี่วันหลังจากรัฐบาลตาลีบันเพิ่งสั่งห้ามผู้หญิงเรียนในมหาวิทยาลัยทั้งของรัฐและเอกชนทุกแห่ง ทำให้เกิดเสียงประณามจากทั่วโลก และจุดชนวนการประท้วงและการวิจารณ์อย่างหนักภายในประเทศ

พนักงานหญิงในองค์กรเอ็นจีโอหลายคนเป็นเสาหลักในการหารายได้เลี้ยงดูครอบครัว และคนหนึ่ง บอกว่า ตกใจเมื่อรู้ข่าวว่า จะไปทำงานไม่ได้แล้ว และยืนยันว่า เธอสวมฮิญาบไปทำงาน      

ขณะที่โฆษกกระทรวงเศรษฐกิจ อธิบายด้วยว่า คำสั่งใหม่ไม่ส่งผลกระทบต่อองค์กรต่าง ๆ ของสหประชาชาติ ที่ดำเนินงานในอัฟกานิสถาน โดยจะครอบคลุมเอ็นจีโอของอัฟกานิสถาน และต่างชาติมากกว่า 180 แห่ง แต่องค์กรของสหประชาชาติ(ยูเอ็น) มักดำเนินงานร่วมกับเอ็นจีโอที่จดทะเบียนในอัฟกานิสถาน เพื่อให้ความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรม

"รามิซ อาลัคบารอฟ" รองผู้แทนพิเศษของสหประชาชาติในกิจการอัฟกานิสถาน ระบุว่า คำสั่งห้ามผู้หญิงทำงานในเอ็นจีโอเป็นการละเมิดอย่างชัดเจนต่อหลักการด้านมนุษยธรรม และ"แอนโทนี บลิงเคน" รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐ แสดงความกังวลว่า จะส่งผลกระทบต่อความช่วยเหลือที่จำเป็นและช่วยรักษาชีวิตชาวอัฟกันหลายล้านคน

ขณะที่ AfghanAid หน่วยงานระหว่างประเทศที่ช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมแก่ชาวอัฟกัน พร้อมทั้งหน่วยงานอื่นๆ ระงับการปฏิบัติภารกิจในอัฟกานิสถานในทันที ส่งผลให้เกิดความเสี่ยงต่อโครงการความช่วยเหลือที่เข้าถึงชาวอัฟกันหลายล้านคน เนื่องจากประชากรชาวอัฟกันเกินครึ่งต้องพึ่งความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรม

ส่วนคำสั่งของตาลีบันที่ห้ามผู้หญิงเรียนมหาวิทยาลัยจุดชนวนให้ผู้หญิงลุกฮือออกมาเดินขบวนประท้วงใกล้มหาวิทยาลัยในบางเมืองแล้วคำสั่งของตาลีบันที่ห้ามผู้หญิงเรียนมหาวิทยาลัยจุดชนวนให้ผู้หญิงลุกฮือออกมาเดินขบวนประท้วงใกล้มหาวิทยาลัยในบางเมืองแล้ว

คลิปที่แพร่สะพัดในโซเชียลมีเดียในวันพฤหัสบดี(22 ธ.ค.) เผยให้เห็นผู้หญิงหลายสิบคนเดินขบวนประท้วงใกล้มหาวิทยาลัยคาบูล ในกรุงคาบูลของอัฟกานิสถาน และตะโกนคำขวัญว่า “ทุกคนหรือไม่มีใครเลย” และ “หนึ่งเพื่อทั้งมวล”
 

ผู้เห็นเหตุการณ์เล่าว่า ผู้ประท้วงประมาณ 50 คน ซึ่งส่วนใหญ่เป็นผู้หญิงเดินขบวน ชูป้ายประท้วงและตะโกนว่า “การศึกษาเป็นสิทธิของเรา มหาวิทยาลัยควรเปิด”

นอกจากนี้ ยังมีคลิปกลุ่มผู้หญิงและผู้ชายรวมตัวประท้วงที่ด้านนอกมหาวิทยาลัยนันกาฮาร์ ในเมืองจาลาลาบัด ทางภาคตะวันออกการประท้วงเหล่านี้เกิดขึ้นหลังจากรัฐบาลตาลีบันมีคำสั่งเมื่อวันอังคารให้มหาวิทยาลัยทุกแห่งทั้งของรัฐและเอกชนระงับการเรียนการสอนแก่ผู้หญิง โดยให้มีผลบังคับใช้ทันที

ก่อนหน้านี้ รัฐบาลตาลีบันถูกวิจารณ์อย่างมากจากนานาชาติ เนื่องจากไม่ยอมให้เด็กหญิงเข้าเรียนระดับมัธยมปลายเมื่อเดือน มี.ค. ที่เป็นช่วงเริ่มต้นปีการศึกษา ทั้งที่เดิมมีแผนเปิดให้เข้าเรียนได้

การจำกัดสิทธิทางการศึกษาสำหรับผู้หญิง ทำให้รัฐบาลของตาลีบันประสบความยากลำบากยิ่งขึ้นในการได้รับการยอมรับจากนานาชาติ หลังจากตาลีบันยึดอำนาจเข้าบริหารประเทศเมื่อเดือน ส.ค. ปีที่แล้ว และทำให้ยากที่จะได้รับการยกเลิกมาตรการคว่ำบาตร ที่ส่งผลกระทบอย่างมากต่อเศรษฐกิจของประเทศ

เมื่อ 3 เดือนก่อนอัฟกานิสถานจัดการสอบเข้ามหาวิทยาลัย ซึ่งมีผู้หญิงเข้าร่วมการสอบทั่วประเทศ แต่มีการจำกัดสาขาวิชาที่จะเลือกเรียน โดยห้ามไม่ให้ผู้หญิงสมัครเข้าศึกษาต่อในสาขาวิชาหรือคณะสัตวแพทย์, วิศวกรรมศาสตร์, เศรษฐศาสตร์, และเกษตรศาสตร์ ส่วนสาขาวิชาด้านสื่อสารมวลชนเป็นสิ่งต้องห้ามอย่างเด็ดขาด

นับตั้งแต่กลุ่มตาลีบันขึ้นครองอำนาจบริหารประเทศอัฟกานิสถานเมื่อปีที่แล้ว ก็มีคำสั่งให้มหาวิทยาลัยทั่วประเทศใช้วิธีแบ่งห้องเรียนและจัดทางเข้าในส่วนต่าง ๆ ของมหาวิทยาลัยแยกระหว่างชายและหญิง และห้องเรียนของนักศึกษาหญิงจะต้องสอนโดยอาจารย์ที่เป็นผู้หญิงหรือชายสูงอายุเท่านั้น

เมื่อเดือนที่แล้ว ทางการอัฟกานิสถานสั่งห้ามผู้หญิงไม่ให้เข้าใช้บริการสวนสาธารณะในเมืองหลวง โดยอ้างว่าพบการละเมิดกฎหมายอิสลามในพื้นที่ดังกล่าว

การริดลอนสิทธิของสตรีในอัฟกานิสถาน ทำให้เกิดการชุมนุมประท้วงของผู้หญิง โดยช่วงปลายสัปดาห์ที่ผ่านมา มีผู้หญิงอัฟกานิสถานประมาณ 20 คนสวมฮิญาบเดินขบวนไปตามถนนในกรุงคาบูล ชูป้ายและตะโกนคำขวัญ

ในตอนแรกกลุ่มดังกล่าววางแผนที่จะรวมตัวกันที่หน้ามหาวิทยาลัยคาบูล ซึ่งเป็นสถาบันการศึกษาที่ใหญ่ที่สุดและมีชื่อเสียงที่สุดของประเทศ แต่ก็ตัดสินใจเปลี่ยนสถานที่หลังจากที่ทางการส่งเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยจำนวนมากไปที่นั่น

กลุ่มตาลีบันให้คำมั่นว่าจะใช้กฎลดความแข็งกร้าวหลังจากยึดอำนาจในเดือนสิงหาคม ปี 2564 หลังจากที่สหรัฐถอนตัวออกจากประเทศ แต่กลุ่มอิสลามิสต์หัวรุนแรงยังคงลิดรอนสิทธิและเสรีภาพของผู้หญิงในประเทศ

การประท้วงที่นำโดยผู้หญิงเป็นสิ่งที่แทบไม่เกิดขึ้นในอัฟกานิสถาน นับตั้งแต่กลุ่มตาลีบันครองอำนาจ และผู้เข้าร่วมการประท้วงเสี่ยงต่อการถูกจับกุม การใช้ความรุนแรง และการตีตราทางสังคม