จับตาวาระ 2 'โจโกวี' ไม่ง่าย

ประธานาธิบดีโจโก วิโดโดของอินโดนีเซีย เปิดฉากบริหารประเทศวาระ 2 วานนี้ (20 ต.ค.) ท่ามกลางวิกฤติให้ต้องเผชิญอีกหลายเรื่อง พิธีสาบานตนในกรุงจาการ์ตาจึงต้องรักษาความปลอดภัยอย่างเข้มงวด หลังจากไม่กี่วันก่อนกลุ่มนิยมอิสลามพยายามลอบสังหารรัฐมนตรีฝ่ายความมั่นคง

พิธีสาบานตนรับตำแหน่งประธานาธิบดีวาระที่ 2 ของโจโก วิโดโด วัย 58 ปี และรองประธานาธิบดีมารุฟ อามิน วัย 76 ปีเริ่มต้นขึ้นเมื่อราว 14.30 น. วานนี้ โดยมีทูตานุทูตต่างประเทศและประมุขแห่งรัฐร่วมเป็นสักขีพยาน เจ้าหน้าที่ฝ่ายความมั่นคงกว่า 30,000 นาย ประจำการทั่วเมืองหลวง ไม่มีงานเฉลิมฉลอง ทางการสั่งห้ามเดินขบวนใหญ่ด้วยเกรงว่า คนร้ายอาจใช้พิธีสาบานตนก่อเหตุโจมตีอย่างที่เคยทำมาแล้วหลายครั้ง ในประเทศมุสลิมใหญ่สุดของโลกแห่งนี้

ก่อนทำพิธี วิโดโด หรือที่นิยมเรียกกันว่า “โจโกวี”ได้พบปะทักทายกับผู้นำลายคนที่มาร่วมงาน เช่น นายกรัฐมนตรีลี เซียนหลุงของสิงคโปร์ และนายกรัฐมนตรีสก็อตต์ มอร์ริสันของออสเตรเลีย

โจโกวี อดีตนักธุรกิจผู้หลงไหลเฮฟวีเมทัลรายนี้ ไม่ได้เป็นคนในแวดวงผู้นำทางการเมืองและทหาร เขาได้รับการยกย่องว่าเป็นบารัก โอบามาแห่งอินโดนีเซีย ตอนชได้รับเลือกตั้งครั้งแรกในปี 2557 ให้เป็นผู้นำประเทศประชาธิปไตยใหญ่สุดอันดับ 3 ของโลก

แต่หลังจากเจอความท้าทายหลายระลอกในช่วงหลัง ภาวะการนำของเขาถูกวิจาร์ณหนัก ตั้งแต่เหตุประท้วงต่อต้านรัฐบาลทั่วประเทศจนเป็นเหตุให้นักศึกษา 3 คนเสียชีิวิต และปัญหาควันไฟป่าที่กระทบกระทั่งถึงความสัมพันธ์ทางการทูตกับประเทศเพื่อนบ้าน ไปจนถึงเหตุจลาจลถึงชีวิตในปาปัว และเศรษฐกิจชะลอตัว

“นี่ถือเป็นจุดอ่อนที่สุดในการเป็นผู้นำทางการเมืองของโจโกวี เป็นบททดสอบประธานาธิบดีในช่วงเวลาวิกฤติ” อาร์ยา เฟอร์นันเดซ นักวิจัยจากศูนย์เพื่อยุทธศาสตร์และการระหว่างประเทศศึกษาในกรุงจาการ์ตากล่าว

การประท้วงทั่วประเทศที่มีประชากร 260 ล้านคนเมื่อไม่กี่วันก่อน ถือเป็นการเดินขบวนครั้งใหญ่สุดครั้งหนึ่งของนักศึกษา นับตั้งแต่เคยประท้วงใหญ่โค่นผู้นำเผด็จการซูฮาร์โตเมื่อปี 2541

แค่เริ่มต้นวาระ 2 ซึ่งเป็นวาระสุดท้ายแรงต้านก็ก่อตัวให้เห็นชัดเจนแล้ว บรรยากาศช่างแตกต่างกับเมื่อไม่กี่เดือนก่อนตอนที่เขาได้คะแนนเสียงท่วมท้นในวันเลือกตั้ง มีชัยเหนือคู่แข่งอดีตนายพล

ตอนนี้ทุกสายตาจับจ้องว่าผู้นำอินโดนีเซียเลือกใครมาเป็นคณะรัฐมนตรีชุดใหม่

พิธีการวานนี้ยังเกิดขึ้นหลังจากเมื่อไม่กี่วันก่อน วิรันโต รัฐมนตรีฝ่ายความมั่นคงอินโดนีเซีย วัย 72 ปี ถูกสมาชิกลุ่มสุดโต่ง2 คน ที่เป็นพันธมิตรกับกลุ่มรัฐอิสลาม (ไอเอส) ลอบแทง ผู้ต้องสงสัยทั้งคู่ถูกจับได้ในที่เกิดเหตุ ทางการระดมกวาดล้างผู้ต้องสงสัยได้อีกหลายสิบคนทั่วประเทศ ส่วนวิรันโตพักฟื้นอยู่ในโรงพยาบาลโดยให้สัมภาษณ์สื่อครั้งแรกเมื่อวันเสาร์ (19 ต.ค.) ระบุ

“โจโกวีเป็นคนฟังเสียงประชาชนอย่างแท้จริง รัฐบาลที่ดีคือรัฐบาลที่ตอบสนองความต้องการของประชาชน”

นอกจากนี้การบริหารประเทศรอบใหม่ยังเกิดขึ้นความท่ามกลางความกังวลว่า การปฏิรูปประชาธิปไตยร่วม 20 ปีของอินโดนีเซียกำลังถูกลดทอนภายใต้โจโกวี ชายผู้ที่ครั้งหนึ่งนิตยสารไทม์เคยขนานนามว่า “ความหวังใหม่”

เขาถูกกล่าวหาว่าใช้อำนาจเด็ดขาดมากขึ้น ถูกวิจารณ์เรื่องสิทธิกรณีเกิดเหตุโจมตีกลุ่มศาสนาและชนกลุ่มน้อยอื่นๆ เพิ่มขึ้นทุกที

การเลือกอามิน นักการศาสนาหัวอนุรักษ์มาเป็นรองประธานาธิบดี ก็ทำให้ชื่อเสียงความเป็นประเทศมุสลิมสายกลางของอินโดนีเซียถูกตั้งคำถามว่า กลุ่มเคร่งจารีตเริ่มมีอิทธิพลมากขึ้น

การที่นักศึกษาหลายพันคนลงถนนในเดือนที่ผ่านมาประท้วงมาตรการปฏิรูปชุดใหญ่ ที่รวมถึงการห้ามมีเพศสัมพันธ์ก่อนการแต่งงาน และต่อต้านกฎหมายฉบับใหม่ที่ลดบทบาทขององค์กรตรวจสอบการทุจริต ถือเป็นการท้าทายรัฐบาลโจโกวีอย่างรุนแรง

งานนี้นักศึกษาเสียชีวิตหลายคน บาดเจ็บอีกหลายร้อยคน นำไปสู่ข้อกล่าวหาว่าตำรวจใช้ความรุนแรงเกินกว่าเหตุ เมื่อเจอแรงต้านเข้าไปรัฐบาลจำต้องถอย ชลอการปฏิรูปกฎหมายอาญาออกไปก่อน ตัวโจโกวีเองถึงขณะนี้ก็ยังต้องเลื่อนสิ่งที่เคยให้คำมั่นไว้ก่อนหน้านี้ว่าจะพิจารณาทบทวนการเปลี่ยนแปลงในองค์การต่อต้านทุจริตอินโดนีเซีย (พีเคพี) ชี้ให้เห็นว่า แค่เริ่มต้นก็เจองานยากเสียแล้ว