มองผีโม่แป้งด้านการสร้างภาพลักษณ์ | ไสว บุญมา
“เงินมีจ้างผีโม่แป้งได้” ยังไม่ล้าสมัยในยุคข่าวสารข้อมูล ตรงข้าม มันกลับทำได้ง่ายขึ้น
เทคโนโลยีดิจิทัลเอื้อให้การค้นหาข้อมูลแสนง่าย เพียงกระดิกปลายนิ้วมือก็ได้คำตอบ แต่ความง่ายนั้นแฝงไว้ซึ่งความเสี่ยงสูงต่อการได้ข้อมูลไม่ครบถ้วน หรือไม่ตรงกับความเป็นจริง เนื่องจากยุคนี้ธุรกิจผีโม่แป้งแข็งแกร่งมาก
ผู้ที่มีประวัติด่างพร้อยสามารถจ้างกิจการสร้างภาพลักษณ์ ลบข้อมูลด้านเสียหายเกี่ยวกับตัวเขาออกจากระบบอินเทอร์เน็ตได้ หรืออย่างน้อยก็ทำให้ข้อมูลนั้นลดความสำคัญลง
ส่งผลให้มันไปปรากฏอยู่ตอนท้ายๆ ของบรรดาข้อมูลทั้งหลายที่ปรากฏออกมาเมื่อผู้ค้นหาข้อมูลเข้าไปค้นหาในระบบอินเทอร์เน็ต ในทางตรงข้ามกัน ผู้ที่ไม่เคยมีประวัติด่างพร้อยมาก่อนก็สามารถจ้างธุรกิจผีโม่แป้งเพิ่มข้อมูลที่ทำให้ภาพลักษณ์ของตนสง่างามเกินความเป็นจริงได้
ในปัจจุบัน ธุรกิจผีโม่แป้งสามารถสร้างภาพเท็จได้โดยไม่มีผู้รู้ทัน นอกจากจะมีความเชี่ยวชาญชั้นเลิศจริงๆ เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา นสพ.วอชิงตันโพสต์ รายงานผลการศึกษาของตนและของสื่อร่วมอุดมการณ์เกี่ยวกับกิจการผีโม่แป้งแห่งหนึ่ง
ซึ่งมีศูนย์อยู่ในสเปน รายงานอ้างถึงกิจการในเครือเดียวกันเพิ่มอีกบ้างในบางกรณี บทสรุปที่สั้นที่สุดจากการศึกษาของพวกเขาคือ กิจการนี้ใช้วิธีหลอกลวงเป็นหลัก
สิ่งแรกที่รายงานอ้างถึง ได้แก่ เว็บไซต์กว่า 600 แห่งที่ใช้ภาษาถึง 6 ภาษาและดูจะกระจัดกระจายอยู่ในหลายประเทศทั่วโลก มองเผินๆ เว็บไซต์เหล่านี้ดูจะไม่มีอะไรโดดเด่นเป็นพิเศษ และดูจะไม่มีอะไรที่ทำให้เป็นที่ประจักษ์ว่าเชื่อมโยงกัน
แต่เมื่อสื่อดังกล่าวขุดลึกลงไปจึงพบว่า มันเป็นผลงานของบริษัทในสเปนดังกล่าว ซึ่งสร้างเว็บไซต์หลอกลวงขึ้นมาเพื่อใส่ข้อมูลต่างๆ โดยเฉพาะข้อมูลเท็จที่ต้องการใช้สร้างภาพลักษณ์ให้ลูกค้าทั่วโลก ลูกค้าที่เคยมีประวัติเลวร้ายก็ทำให้ดูดี ส่วนผู้ที่ไม่เคยมีประวัติเลวร้ายก็ปั้นให้ดูดีกว่าความเป็นจริง
ลูกค้าของกิจการนี้ ประกอบด้วย บริษัทห้างร้านราว 30% ส่วนที่เหลือเป็นบุคคลรวมทั้งดาราระดับล่างผู้ต้องการมีชื่อเสียงโด่งดัง และอาชญากรที่ศาลตัดสินแล้วบ้างและผู้ที่อยู่ในระหว่างถูกดำเนินคดีบ้าง
นอกจากนั้น กิจการผีโม่แป้งแห่งนี้ใช้วิธีส่งจดหมายโดยใช้ชื่อปลอมนับพันฉบับไปยังกิจการบริการค้นหาข้อมูลว่า ข้อมูลที่พวกเขานำมาเสนอในเว็บไซต์ของพวกเขานั้นมีลิขสิทธิ์และปรากฏอยู่แล้วในเว็บไซต์อื่นแต่ถูกขโมยมา
ฉะนั้น จะต้องลบข้อมูลนั้นออกจากเว็บไซต์ของตนหากไม่ประสงค์จะละเมิดกฎหมายลิขสิทธิ์ ในหลายๆ กรณี วิธีง่ายๆ แบบนี้ก็ได้ผลตามต้องการ
อีกวิธีหนึ่งได้แก่ กิจการนี้ใช้วิธีส่งจดหมายไปยังเว็บไซต์ต่างๆ ที่มีข้อมูลด้านเลวร้ายเกี่ยวกับลูกค้าของตน โดยระบุว่า เว็บไซต์เหล่านั้นละเมิดกฎหมายด้านการปกป้องข้อมูลส่วนตัว กฎหมายที่นำมาใช้อ้างอิงอาจไม่ตรงกับประเด็นนัก แต่เจ้าของเว็บไซต์ที่ไม่แน่ใจก็มักลบข้อมูลออกไปเพราะกลัวถูกฟ้อง
ชาวสเปนผู้ก่อตั้งกิจการดังกล่าวนี้มีอายุเพียง 20 ปีในตอนที่เขาก่อตั้งกิจการเมื่อ 10 ปีก่อน แรงจูงใจเบื้องต้นดูจะต้องการปกปิดเรื่องร้ายๆ ของตัวเอง รวมทั้งในสมัยเด็กที่เคยลักขโมยและถูกล่วงละเมิดทางเพศ กระนั้นก็ตาม
เมื่อสื่อขุดลึกลงไปก็ดูจะเกิดความไม่แน่ใจว่าสิ่งที่ค้นพบเกี่ยวกับเขานั้นเป็นจริงเต็มร้อยหรือไม่ และแรงจูงใจที่แท้จริงของเขาคืออะไรเนื่องจากเขาไม่ยอมให้สัมภาษณ์
กิจการดังกล่าวนี้มีลูกค้าจากกว่า 50 ประเทศ รายงานไม่ได้ระบุว่าในบรรดาลูกค้าเหล่านั้นมีคนไทยรวมอยู่ด้วยหรือไม่ จากราคาค่าบริการที่รายงานนั้นอ้างถึง น่าจะพออนุมานได้ว่าคนไทยส่วนใหญ่อาจใช้บริการได้เนื่องจากมันดูไม่แพงเลย ในบางกรณี มีเงินเพียงหลักหมื่นบาทก็สามารถจ้างผีตัวนี้ให้โม่แป้งได้
รายงานด้านการเมืองมักมีเรื่องเกี่ยวกับเนติบริกรไทยร่าง หรือตีความกฎหมายเอื้อประโยชน์ให้แก่ฝ่ายที่มีอำนาจ หรือมีเงิน จึงไม่แปลกใจหากนักการเมือง หรือเศรษฐีไทยจะได้ใช้บริการผีโม่แป้งดังกล่าวมานานแล้ว