สถิติขยะกระทงย้อนหลัง 5 ปี พบ 6.3 แสนใบในปี 2566 เพิ่มเกือบแสนใบ จับตาดูปีนี้

"วันลอยกระทง" เป็นหนึ่งในเทศกาลที่งดงามที่สุดของประเทศไทย ซึ่งมักจะจัดขึ้นในคืนวันเพ็ญเดือนสิบสองตามปฏิทินจันทรคติ ซึ่งตรงกับเดือนพฤศจิกายนของทุกปี โดยปีนี้ตรงกับวันศุกร์ที่ 15 ซึ่งกิจกรรมแต่ละปี ประชาชนจะร่วมปล่อยกระทงให้ลอยไปบนแม่น้ำลำคลองทั่วประเทศ ทำให้ท้องน้ำเต็มไปด้วยแสงสว่างจากกระทง

ความเชื่อของคนไทย

วันลอยกระทงมีรากฐานจากความขอบคุณและความเคารพ โดยเชื่อว่าเป็นวิธีการบูชาและขอบคุณพระแม่คงคา ที่ให้สายน้ำมาใช้ดำรงชีวิต และขอขมาต่อการทำให้แม่น้ำสกปรก เทศกาลนี้ยังผูกพันกับพิธีกรรมแบบพราหมณ์ที่เฉลิมฉลองการสิ้นสุดของฤดูฝน และได้รับอิทธิพลจากศาสนาฮินดูและพุทธ

ในวันลอยกระทง ผู้คนจะมารวมตัวกันที่ริมแม่น้ำ ทะเลสาบ และคลอง เพื่อปล่อยกระทงของตน หวังว่าจะพากันพาเอาบาป โชคร้าย และสิ่งไม่ดีออกไป พร้อมกับการอธิษฐานเพื่ออนาคตที่ดีขึ้น การเห็นกระทงที่มีแสงสว่างลอยอยู่บนผืนน้ำ เป็นภาพที่งดงามและสงบเงียบ

ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

แม้ว่าเทศกาลลอยกระทงจะเป็นวัฒนธรรมที่มีคุณค่าทางวัฒนธรรม แต่ก็มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างมีนัยสำคัญ จำนวนกระทงที่ปล่อยลงในแม่น้ำลำคลองอาจก่อให้เกิดมลพิษทางน้ำและทำลายชีวิตสัตว์น้ำ ในอดีตกระทงมักทำจากวัสดุธรรมชาติ เช่น ใบตองและไม้ซึ่งสามารถย่อยสลายได้ แต่ในปัจจุบัน วัสดุสังเคราะห์ พลาสติก และของประดับที่ไม่ย่อยสลายได้ถูกนำมาใช้มากขึ้น จนเกิดปัญหาสิ่งแวดล้อมตามมา

เปิดสถิติขยะกระทงย้อนหลัง 5 ปี 

สถิติจำนวนการจัดเก็บขยะกระทงของกรุงเทพมหานคร 5 ปีย้อนหลัง มีดังนี้

• ปี 2566 จัดเก็บได้ 639,828 ใบ จากวัสดุธรรมชาติและวัสดุที่ย่อยสลายง่าย 96.74% จากโฟม 3.26%
• ปี 2565 จัดเก็บได้ 572,602 ใบ จากวัสดุธรรมชาติและวัสดุที่ย่อยสลายง่าย 95.70% จากโฟม 4.30%
• ปี 2564 จัดเก็บได้ 403,235 ใบ จากวัสดุธรรมชาติและวัสดุที่ย่อยสลายง่าย 96.46% จากโฟม 3.54%
• ปี 2563 จัดเก็บได้ 492,537 ใบ จากวัสดุธรรมชาติและวัสดุที่ย่อยสลายง่าย 96.4% จากโฟม 3.6%
• ปี 2562 จัดเก็บได้ 502,024 ใบ จากวัสดุธรรมชาติและวัสดุที่ย่อยสลายง่าย 96.3% จากโฟม 3.7%

จากสถิติ จำนวนกระทงที่เก็บได้ในปี 2566 มีจำนวน 639,828 ใบ เพิ่มขึ้นจากปี 2565 ที่จัดเก็บได้ 572,602 ใบ หรือเพิ่มขึ้นจำนวน 67,226 ใบ คิดเป็นร้อยละ 11.74 โดยประเภทที่จัดเก็บได้ทำจากวัสดุธรรมชาติ 548,086 ใบ หรือร้อยละ 96.74 และทำจากโฟม 24,516 ใบ หรือร้อยละ 3.2

แนวทางปฏิบัติที่ยั่งยืน

เพื่อลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม จึงมีความพยายามส่งเสริมการใช้กระทงที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เจ้าหน้าที่และกลุ่มอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมสนับสนุนให้ประชาชนหันกลับมาใช้วัสดุธรรมชาติ และมีจิตสำนึกต่อขยะที่เกิดขึ้น การรณรงค์ให้ความรู้และโครงการชุมชนก็มีเป้าหมายในการสร้างความตระหนักถึงความสำคัญของการปกป้องทรัพยากรน้ำขณะรักษาเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมของเทศกาลไว้

ด้วยการยึดมั่นในทั้งความสำคัญทางวัฒนธรรมและความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม วันลอยกระทงยังคงเป็นการแสดงออกที่งดงามของมรดกไทยและเป็นเครื่องเตือนใจถึงความสมดุลที่ละเอียดอ่อนระหว่างประเพณีและธรรมชาติ

ผู้ว่ากรุงเทพฯ ออกแคมเปญ 50 เขต

ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร "ชัชชาติ สิทธิพันธุ์" ได้ดำเนินการหลายโครงการเพื่อจัดการขยะจากกระทงอย่างมีประสิทธิภาพและส่งเสริมความยั่งยืนด้านสิ่งแวดล้อมในช่วงเทศกาลลอยกระทง หนึ่งในโครงการหลักคือ "ไม่ทิ้งขยะรวม X เปลี่ยนขยะให้มีค่า" ซึ่งมุ่งเน้นการปรับปรุงการแยกขยะและการรีไซเคิลทั่วทั้ง 50 เขตในกรุงเทพมหานคร โครงการนี้ส่งเสริมให้ครัวเรือนแยกขยะ โดยลดค่าธรรมเนียมการเก็บขยะสำหรับผู้ที่ปฏิบัติตาม

นอกจากนี้ กรุงเทพมหานครจะนำกระทงที่ทำจากวัสดุธรรมชาติส่งเข้าโรงงานผลิตปุ๋ยอินทรีย์ ที่ศูนย์กำจัดมูลฝอยอ่อนนุช และศูนย์กำจัดมูลฝอยหนองแขม ส่วนกระทงโฟมจะนำไปกำจัดโดยการฝังกลบอย่างถูกวิธีที่ศูนย์กำจัดมูลฝอยอ่อนนุช สายไหม และหนองแขม หรือเผาเพื่อผลิตไฟฟ้าที่ศูนย์กำจัดมูลฝอยหนองแขมต่อไป