ไม่ใช่มีแค่ 'โควิด' โรคหัดในเด็กก็มา

สถานการณ์การระบาดของโควิด-19 ทั่วโลก ทำให้ทุกประเทศมุ่งเน้นการควบคุมโรคนี้ให้ได้ จนมีผลทางอ้อมที่จะทำให้โรคอื่นๆ ที่เคยควบคุมได้ มีความเสี่ยงที่จะกลับมาระบาดใหม่ในรอบ 20 ปี โดยเฉพาะโรคที่มีวัคซีนป้องกัน อย่างเช่นโรคโปลิโอที่มีกลายพันธุ์แล้ว โรคหัด และหัดเยอรมัน โดย กรมควบคุมโรค รายงานสถานการณ์ ‘โรคหัด’ ในประเทศไทย ตั้งแต่ 1 มกราคม – 19 เมษายน 2566 พบผู้ป่วย 79 ราย คิดเป็นอัตราป่วย 0.12 ต่อแสนประชากร ไม่มีรายงานผู้เสียชีวิต กลุ่มเด็กแรกเกิด - 4 ปี ป่วยสูงสุด 35.44 % กลุ่มอายุ 25-34 ปี (18.99 %) กลุ่มอายุ 35-44 ปี (16.46 %)

จังหวัดที่มีอัตราป่วยสูงสุด 5 อันดับแรก ยโสธร ภูเก็ต ยะลา นราธิวาส กรุงเทพมหานคร อย่างไรก็ตาม พบว่ามีการรายงานโรคหัดในต่างประเทศ ซึ่งเป็นผู้ป่วยมีประวัติเดินทางกลับจากประเทศไทย จำนวน 2 ราย คาดว่าในช่วงนี้จะมีโอกาสพบผู้ป่วยโรคหัดได้ แม้ว่าประเทศไทยจะมีบริการวัคซีนพื้นฐานสำหรับเด็ก 11 ชนิด ป้องกัน 13 โรค แต่ใน 2-3 ปีที่โควิด-19 ระบาด ทำให้เด็กอายุน้อยกว่า 5 ปี กว่า 20 % ตกหล่นการรับวัคซีนตามกำหนดการรับวัคซีนพื้นฐานในเด็ก โดยพบว่ามีการฉีดวัคซีนป้องกันโรคหัด ครอบคลุมเพียง 80 % (บางจังหวัดต่ำกว่า) จากที่ต้องครอบคลุมตามเกณฑ์อยู่ที่ 92-94 % ขณะที่เป้าหมายปี 66 จะต้องสามารถฉีดวัคซีนป้องกันโรคหัด-คางทูม-หัดเยอรมัน ครอบคลุมมากกว่า 95 % และวัคซีนพื้นฐานอื่นๆ มากกว่า 90 %

องค์การอนามัยโลกกับศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคของสหรัฐฯ (CDC) ได้ออกประกาศเตือนว่าการลดลงของการฉีดวัคซีนป้องกันโรคหัด กำลังทำให้โรคหัดระบาดได้ง่ายและกลายเป็นภัยคุกคามที่จะเกิดขึ้นได้ทั่วโลก เนื่องจากโรคนี้ติดต่อผ่านทางเดินหายใจ

ผู้ป่วยจะมีอาการคล้ายไข้หวัด คือ มีไข้ ไอแห้งๆ มีน้ำมูก และตาแดง หลังจากมีไข้ประมาณ 3-4 วันจะเริ่มมีผื่นนูนแดงขึ้นที่ใบหน้า แล้วค่อยลามไปแขนและขา เมื่อผื่นขึ้นประมาณ 1-2 วัน ไข้จะเริ่มลดลง โดยในผู้ป่วยบางรายสามารถพบภาวะแทรกซ้อนรุนแรง เช่น ปอดอักเสบ สมองอักเสบ เป็นสาเหตุทำให้เสียชีวิตได้

ส่วนแนวโน้มผู้ป่วยโควิด อีก 2-3 สัปดาห์ข้างหน้า มีการคาดการณ์ว่าผู้ป่วยเด็กจะเพิ่มขึ้นเนื่องจากเป็นช่วงเปิดเทอม ขณะที่สัปดาห์ที่ผ่านมา มีผู้ป่วยโควิด-19 เข้ารับการรักษาในรพ. 1,088 คน เฉลี่ยวันละ 155 คน สะสมตั้งแต่ต้นปี 6,571 คน เพิ่มขึ้นจากสัปดาห์ก่อนหน้าราว 2 เท่ากว่า ผู้ป่วยปอดอักเสบ 73 คน ใส่ท่อช่วยหายใจ 35 คน เสียชีวิต 5 คน เฉลี่ยวันละ 1 คน โดย 4 ใน 5 คนเป็นกลุ่มเสี่ยง 608 ที่ไม่เคยได้รับวัคซีน ขณะนี้ 35 จังหวัดมีจำนวนผู้ป่วยเพิ่มมากกว่า 5 %แนวโน้มผู้ป่วยที่รักษาในรพ.และอาการหนักเพิ่มขึ้น และจะมีผู้ป่วยสูงขึ้นอีกช่วงหน้าฝน

จะว่าไปแล้วไม่ว่าจะเป็นโรคโควิด -19 หรือโรคหัด สามารถป้องกันได้ด้วยการฉีดวัคซีน โรคหัด (MMR) ต้องฉีดตั้งแต่วัยเด็ก โดยแนะนำให้ฉีด 2 เข็ม เข็มแรกเมื่ออายุ 9 -12 เดือน และเข็มที่สองตอนอายุ 2 ปีครึ่ง ถ้าได้รับการวินิจฉัยยืนยันว่าป่วยเป็นโรคหัดแล้วควรหยุดเรียนหรือหยุดงานประมาณ 4 วันหลังจากผื่นขึ้นเพราะ ติดต่อทางเดินหายใจที่เกิดการแพร่เชื้อได้ง่ายมากและจะเกิดผลแทรกซ้อนที่รุนแรงได้ หากมีการติดเชื้อในกลุ่มเด็กเล็กหรือผู้ใหญ่ และทำให้เสียชีวิตได้เช่นกัน