วิธีรักษากระดูกสันหลังหัก เมื่อลื่นล้ม ตกจากที่สูง
การล้มก้นกระแทกหรือตกจากที่สูง เป็นอุบัติเหตุที่ส่งผลเสียต่อกระดูกสันหลัง และบางทีอาจพิการได้ แล้วถ้าเกิดอุบัติเหตุแบบนี้ต้องรักษาอย่างไร
หากเกิดอุบัติเหตุลื่นล้ม หรือ ตกจากที่สูง จน‘กระดูกสันหลังหัก’ บางทีอาจพิการได้ เนื่องจากการตกจากที่สูงจะได้รับแรงกดกระแทกที่รุนแรง
แรงกระแทกนั้นจะส่งผลไปถึงลำกระดูกสันหลังส่วนหน้าและส่วนกลาง ทำให้เกิดการแตก ยุบ และความรู้สึกแรกที่ตามมาคือความปวดรุนแรงบริเวณที่บาดเจ็บ ไม่สามารถขยับหรือเคลื่อนไหวได้เป็นปกติ หรือที่เรียกว่าอาการกระดูกสันหลังหัก หรือการบาดเจ็บของกระดูกสันหลังแบบ ‘Burst Fracture’
ยิ่งไปกว่านั้น หากชิ้นกระดูกที่แตกนั้นเคลื่อนที่กระจายตัวไปรอบ ๆ จนไปกดทับโพรงประสาทหรือไขสันหลัง
กระดูกสันหลังหัก
อาการปวดร้าวก็จะขยายไปตามเส้นประสาทที่ถูกกดทับ จนมีอาการอ่อนแรงเกิดขึ้นที่ขา มีการรับรู้รับสัมผัสผิดปกติ เช่นอาการขาชา
และที่ร้ายแรงที่สุดหากการรักษาไม่เกิดขึ้นอย่างทันเวลา อุบัติเหตุเหล่านี้ก็ทำให้พิการได้
ผศ.นพ.ศุภกิจ พิมลธเรศ หัวหน้าศูนย์กระดูกสันหลัง โรงพยาบาลพระรามเก้า บอกว่า โดยทั่วไปอาการกระดูกสันหลังแตกหัก มักมาจากอุบัติเหตุล้มก้นกระแทก ตกจากที่สูง รวมถึงการบาดเจ็บจากอุบัติเหตุรถยนต์หรือจักรยานยนต์
หรือในกรณีผู้สูงอายุที่มีภาวะกระดูกพรุน (Osteoporosis) การแตกหักส่วนใหญ่มักพบว่าเกิดในตำแหน่งรอยต่อระหว่างกระดูกสันหลังส่วนอกและเอว ซึ่งส่วนใหญ่เกิดจากสาเหตุลื่นล้มก้นกระแทกพื้น
“ก่อนรักษาอาการกระดูกสันหลังหัก แพทย์จะทำการวินิจฉัยผู้บาดเจ็บเบื้องต้นด้วยการตรวจเอกซเรย์ 2 ขั้นตอน คือ การทำ CT Scan (เอกซเรย์ด้วยคอมพิวเตอร์) ในบริเวณกระดูกสันหลังที่สงสัยว่าแตกหัก เพื่อประเมินลักษณะของการแตกหัก รวมถึงการเคลื่อนตัวของกระดูกสันหลัง
จากนั้นจึงทำ MRI (เอกซเรย์ด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า) เพื่อทำให้เห็นตำแหน่งการหักและการบาดเจ็บของเส้นประสาท-ไขสันหลัง ให้ชัดเจนขึ้น พร้อมประเมินกลุ่มเอ็นด้านหลังของกระดูกสันหลังร่วมด้วย เพื่อวิเคราะห์ทางเลือกที่ดีและรวดเร็วที่สุด ก่อนทำการรักษา”
การรักษาอาการกระดูกสันหลังหักจึงขึ้นอยู่กับความรุนแรงที่เกิด ในรายที่อาการไม่รุนแรงมาก ผู้บาดเจ็บไม่มีการกดทับของเส้นประสาทหรือไขสันหลัง และข้อกระดูกสันหลังยังมีความมั่นคง (Stable Burst Fracture)
รวมถึงกระดูกสันหลังส่วนที่ยุบเกิดการค่อมไม่มากนัก จะให้นอนพัก พร้อมให้ยาบรรเทาอาการปวดในช่วงแรก และยังต้องใส่อุปกรณ์พยุงหลัง ช่วยเสริมความมั่นคงในการเคลื่อนไหว ทั้งนั่ง ยืน เดิน จนกว่ากระดูกจะแข็งแรงเป็นปกติ ใช้เวลาประมาณ 8-12 สัปดาห์ หรือเรียกว่า รักษาโดยการไม่ผ่าตัด (Non-Operative Treatment)
แต่ในรายที่มีการบาดเจ็บของไขสันหลัง เส้นประสาทถูกกดทับ หรือมีภาวะไม่มั่นคงของกระดูกสันหลัง จะต้อง รักษาโดยการผ่าตัด (Operative Treatment) โดยทำการยึดตรึงกระดูกสันหลังด้วยโลหะดามกระดูกสันหลัง เพื่อจัดกระดูกให้เข้าที่ร่วมกับขั้นตอนผ่าตัดเปิดโพรงประสาท เพื่อลดการกดทับที่เกิดขึ้นในไขสันหลังหรือเส้นประสาท
“การล้มก้นกระแทกหรือการตกจากที่สูง เป็นอุบัติเหตุที่มีโอกาสส่งผลเสียต่อกระดูกสันหลังสูง และยังนำมาสู่ผลกระทบที่รุนแรงต่อโพรงประสาทและไขสันหลังถึงขั้นพิการได้
ดังนั้น วิธีการที่ดีที่สุดเพื่อไม่ให้เกิดความสูญเสียก็คือการป้องกันอุบัติเหตุดังกล่าว แต่หากสิ่งที่ไม่คาดคิดนี้เกิดขึ้นแล้ว ทางเลือกก็จะเหลือแค่นำผู้บาดเจ็บส่งโรงพยาบาลให้เร็วที่สุด เพื่อให้การวินิจฉัยและการรักษาเกิดขึ้นอย่างทันท่วงทีนั่นเอง”
............
ข้อมูลจากโรงพยาบาลพระรามเก้า