ป.ป.ช.ชงมาตรการป้องโกงจัดซื้อสื่อ E-Learning ถึง สพฐ. สั่งเฝ้าระวังเต็มที่

เมื่อวันที่ 26 ก.ย. 2567 สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) เผยแพร่ข้อมูลถึง กรณีการจัดซื้อสื่อ E-Learning ของหน่วยงานรัฐ พร้อมกับเสนอมาตรการป้องกันความเสี่ยงเกิดทุจริต โดยระบุว่า การทุจริตเป็นปรากฏการณ์ที่ซับซ้อน มีหลายมิติ และทุกรูปแบบ กล่าวได้ว่าเป็นภัยร้ายแรงที่สั่งสมมาอย่างยาวนานในสังคม  ไม่เว้นแม้กระทั่งในเรื่องสื่อการเรียนการสอน

เรื่องดังกล่าวมีที่มาจากการที่สำนักงาน ป.ป.ช. ได้รับข้อกล่าวหากรณีเจ้าหน้าที่ของรัฐกระทำความผิดฐานทุจริตต่อหน้าที่ หรือกระทำความผิดต่อตำแหน่งหน้าที่ราชการ ในการดำเนินการจัดซื้อหนังสือ สื่อการเรียนการสอน และสื่ออิเล็กทรอนิกส์ (E-Learning) เพื่อเอื้อประโยชน์ให้แก่ผู้หนึ่งผู้ใด อย่างไรก็ตาม จากการตรวจสอบข้อเท็จจริง เรื่องนี้เป็นกรณีที่บุคคลอื่นที่มิใช่เจ้าหน้าที่ของรัฐกระทำความผิด ตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคาต่อหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2542 จึงได้มีมติมอบหมายให้เจ้าหน้าที่ดำเนินการกล่าวโทษต่อพนักงานสอบสวนเพื่อดำเนินคดีกับบุคคลและนิติบุคคลที่เกี่ยวข้องเรียบร้อยแล้ว และให้ส่งเรื่องให้ สำนักมาตรการเชิงรุกและนวัตกรรม สำนักงาน ป.ป.ช. ศึกษาวิเคราะห์เพื่อเสนอมาตรการหรือแนวทางการประสานความร่วมมือในการป้องกันการทุจริตต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

จากการตรวจสอบพฤติการณ์ ข้อเท็จจริงตามเรื่องกล่าวหา และการศึกษาข้อเท็จจริงในการดำเนินงานของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง พบว่ากระบวนการจัดซื้อจัดจ้างหนังสือ สื่อการเรียนการสอน และสื่ออิเล็กทรอนิกส์ (E-Learning) เป็นกระบวนการดำเนินงานที่มีกฎหมาย ระเบียบและแนวทางปฏิบัติที่ค่อนข้างชัดเจนอยู่แล้ว อย่างไร ก็ตาม เพื่อป้องกันไม่ให้มีข้อร้องเรียนข้อกล่าวหาในลักษณะดังกล่าวที่อาจเกิดขึ้นอีกในอนาคตจึงเห็นว่าควรประสานไปยังสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการเฝ้าระวังและสังเกตการณ์การดำเนินโครงการเพื่อพัฒนาหรือกระตุ้นคุณภาพการศึกษาที่ต้องมีการสนับสนุนงบประมาณ การดำเนินการจัดซื้อจัดจ้างดังนี้

1. พิจารณากำหนดแนวทางในการซักซ้อมการดำเนินงานที่ต้องมีการจัดซื้อ จัดจ้างอย่างชัดเจนและให้เป็นไปตามแนวทางการปฏิบัติตามพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ.2560 ระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560

2. สร้างความรู้ความเข้าใจและกำชับให้สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา และโรงเรียนในสังกัด ตรวจสอบและเฝ้าระวังพฤติการณ์อันควรสงสัยเกี่ยวกับการมีผลประโยชน์ร่วมกันของผู้เข้าเสนอราคาต่อหน่วยงาน ตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคาต่อหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2542 โดยหากพบพฤติการณ์ดังกล่าวให้พิจารณาทบทวน ตรวจสอบข้อเท็จจริงให้แน่ชัดเสียก่อน แล้วจึงดำเนินการต่อไป ทั้งนี้ เพื่อป้องกันการสุ่มเสี่ยงต่อการรับผิดตามบทบัญญัติตามมาตรา ๑๐ แห่งพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคาต่อหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2542 ดังกล่าว 

3. ในการดำเนินกระบวนการจัดซื้อจัดจ้างหนังสือ สื่อการเรียนการสอน และสื่ออิเล็กทรอนิกส์ (E-Learning) โดยวิธีการประกาศเชิญชวนทั่วไป ควรต้องมีการประกาศเชิญชวนให้กว้างขวางครอบคลุม ทั้งบริษัทผู้ผลิตผู้ประกอบการ สำนักพิมพ์ โรงพิมพ์ และร้านค้า เพื่อให้มีความหลากหลายในตัวเลือก และแก้ไขปัญหาการมีผู้เข้าร่วมประมูลน้อยราย และมีเพียงผู้ประกอบการรายใหญ่ เข้าเสนอราคาแข่งขัน เนื่องจากไม่สามารถหาสินค้ามาเพื่อเข้าเสนอราคาได้

4. พิจารณากำหนดแนวทางการติดตามและประเมินผลเชิงประสิทธิภาพและความคุ้มค่าจากการจัดหาและการใช้ประโยชน์หนังสือ สื่อการเรียนการสอน และสื่ออิเล็กทรอนิกส์ (E-Learning) เป็นประจำทุกปี และโดยกระบวนการมีส่วนร่วมของครูผู้สอนและผู้มีส่วนเกี่ยวข้องด้วย

จากข้อเสนอ 4 ข้อนี้ คณะกรรมการ ป.ป.ช.  ได้มีมติเห็นชอบ ข้อเสนอแนะเพื่อป้องกันความเสี่ยงการทุจริตในการจัดซื้อจัดจ้างหนังสือ สื่อการเรียนการสอน และสื่ออิเล็กทรอนิกส์ (E-Learning) ของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) และมอบหมายให้สำนักงาน ป.ป.ช. ส่งเรื่องให้สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานพิจารณาดำเนินการตามข้อเสนอแนะของคณะกรรมการ ป.ป.ช. ในการประชุมครั้งที่ 66/2567 เมื่อวันที่ 2  กรกฎาคม 2567 

แน่นอนว่าสำนักงาน ป.ป.ช. มุ่งหวังเป็นอย่างยิ่งว่า “ข้อเสนอแนะเพื่อป้องกันความเสี่ยงการทุจริตในการจัดซื้อจัดจ้างหนังสือ สื่อการเรียนการสอน และสื่ออิเล็กทรอนิกส์ (E-Learning) ของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน” นี้ จะเป็นประโยชน์สำหรับแนวทางการป้องกันตรวจสอบและเฝ้าระวังเพื่อไม่ให้เกิดความเสี่ยงการทุจริตในการดำเนินโครงการจัดหาหนังสือ สื่อการเรียนการสอน และสื่ออิเล็กทรอนิกส์ (E-learning) ของสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน และป้องกันการร้องเรียนกรณีดังกล่าว ในอนาคต