เปิดกฎหมายนักรบอาสายูเครนสู้รัสเซีย

สำนักข่าวรอยเตอร์รวบรวมข้อกฎหมายเกี่ยวกับชาวต่างชาติที่ลงชื่อไปร่วมรบในยูเครนว่ามีความเป็นไปได้มากน้อยแค่ไหน

ชาวอเมริกันอาสาไปช่วยรบได้หรือไม่

เว็บไซต์กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐ ระบุว่า ไม่ห้ามพลเมืองอเมริกันไปรับใช้กองทัพประเทศอื่น

 การเป็นเจ้าหน้าที่หรือสู้รบกับประเทศที่ไม่ได้ทำสงครามกับสหรัฐอาจเป็นเหตุให้สละสถานะพลเมืองอเมริกันโดยสมัครใจ แต่คำพิพากษาศาลสูงก่อนหน้านี้เคยกล่าวว่า การทำหน้าที่ในกองทัพต่างชาติเพียงประการเดียวจะเป็นเหตุให้เพิกถอนสถานะพลเมืองอเมริกันไม่ได้

กฎหมายว่าด้วยความเป็นกลาง ค.ศ.1794 (พ.ศ.2337) ห้ามพลเมืองทำสงครามกับรัฐบาลต่างชาติที่อยู่อย่างสงบกับรัฐบาลวอชิงตัน ผู้ใดฝ่าฝืนมีโทษจำคุกไม่เกินสามปี

เดวิด มาเลต์ อาจารย์มหาวิทยาลัยอเมริกันในวอชิงตันดีซีกล่าวว่ากฎหมายฉบับนี้ที่ทางเทคนิคแล้วอาจปรับใช้กับทหารอาสาสู้กับรัสเซีย เคยถูกนำมาดำเนินคดีกับชาวอเมริกันผู้เกี่ยวข้องกับความพยายามรัฐประหารในแกมเบียเมื่อ พ.ศ.2557 แต่ไม่ค่อยบังคับใช้กับกรณีอื่นๆ ในประวัติศาสตร์ยุคใหม่

“ถ้าไม่เกี่ยวข้องกับการก่อการร้ายภายในประเทศ ผมจินตนาการไม่ออกเลยว่าชาวอเมริกันจะถูกดำเนินคดีหากไปยูเครน” มาเลต์กล่าว

อาสาสมัครออสเตรเลีย อังกฤษ อินเดีย ทำได้หรือไม่

คำแนะนำการเดินทางของกระทรวงการต่างประเทศสหราชอาณาจักรปรับปรุงเมื่อวันที่ 9 มี.ค. เตือนว่าชาวอังกฤษที่เดินทางไปร่วมรบในยูเครนกลับมาอาจถูกดำเนินคดี สำนักข่าวรอยเตอร์สอบถามไปว่าจะโดนคดีใด โฆษกกระทรวงการต่างประเทศยูเคไม่ได้ให้ความเห็น

พระราชบัญญัติการเกณฑ์ทหารต่างประเทศของสหราชอาณาจักร ปรับปรุงครั้งสุดท้ายปี 1870 (พ.ศ.2413) ห้ามพลเมืองเข้าร่วมกับกองกำลังต่างชาติสู้รับกับประเทศที่อยู่อย่างสันติกับอังกฤษ แต่กฎหมายนี้ไม่ได้บังคับใช้กับความขัดแย้งสมัยใหม่

ตอนแรกรัฐมนตรีต่างประเทศสหราชอาณาจักรส่งเสียงสนับสนุนให้พลเมืองอาสาไปรบในยูเครน แต่ต่อมาเตือนว่าอย่าเดินทางไปที่นั่น

นายกรัฐมนตรีสกอตต์ มอร์ริสันของออสเตรเลียร้องขอพลเมืองออสเตรเลียไม่เข้าไปร่วมรบในยูเครน โดยกล่าวกับผู้สื่อข่าวเมื่อเดือนก่อนว่า สถานะทางกฎหมายของนักรบพลเรือนต่างชาติยังไม่แน่นอน

ด้านกระทรวงมหาดไทยอินเดียไม่ตอบคำถามรอยเตอร์ เรื่องกฎหมายว่าด้วยพลเมืองอินเดียไปร่วมกับกองทัพยูเครน กรณีชาวอินเดียเดินทางไปอิรักเมื่อ พ.ศ.2558 กระทรวงมหาดไทยแจ้งกับศาลฎีกาเดลีว่าการอนุญาตให้ชาวอินเดียไปมีส่วนร่วมกับความขัดแย้งของประเทศอื่น “อาจนำไปสู่ข้อกล่าวหาว่ารัฐบาลอินเดียกำลังส่งเสริมการก่อการร้ายในต่างแดน”

ประเทศใดบ้างเปิดทางสะดวก

เยอรมนีกล่าวว่า จะไม่ดำเนินคดีกับอาสาสมัครที่ไปร่วมรบ ผู้นำเดนมาร์กและลัตเวีย กล่าวว่า จะอนุญาตให้พลเมืองไปเป็นอาสาสมัครแอนิตา อนันด์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมแคนาดากล่าวว่า เรื่องนี้เป็นการตัดสินใจส่วนบุคคล

จะเกิดอะไรขึ้นถ้านักรบต่างชาติถูกจับในยูเครน

ดาเฟน์ ริชมอนด์ บารัก อาจารย์วิทยาลัยลอเดอร์ว่าด้วยรัฐบาล การทูต และยุทธศาสตร์ในอิสราเอล กล่าวว่ากฎหมายระหว่างประเทศกำหนดให้กองทัพรัสเซียต้องปฏิบัติกับนักรบต่างชาติในฐานะเชลยศึกไม่ว่าจะเป็นคนเชื้อชาติใด นั่นหมายความว่า ทหารรัสเซียต้องให้อาหาร น้ำต่อนักรบอาสา เจ็บป่วยก็ต้องรักษา แต่สัปดาห์ก่อนโฆษกกระทรวงกลาโหมรัสเซียกล่าวว่า ทหารรับจ้างตะวันตกที่ต่อสู้ในยูเครนจะไม่ได้รับการปฏิบัติเป็นนักรบตามกฎหมาย และอาจถูกดำเนินคดีอาญาหรือเลวร้ายยิ่งกว่า

นักรบอาสาจะถูกดำเนินคดีหรือไม่

ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่า เนื่องจากนักรบอาสาต่อสู้ในนามสมาชิกกองทัพยูเครน พวกเขาไม่น่าจะเจอข้อหาในประเทศบ้านเกิดจากการกระทำในสงคราม เว้นแต่การดำเนินคดีอาชญากรรมสงครามหรืออื่นๆ ที่คล้ายคลึงกัน