6 แนวทางผู้นำ ที่จะทำให้ทีมพบความสำเร็จในปี 2025
สวัสดีปีใหม่ 2025 ผู้อ่านทุกท่านนะครับตามธรรมเนียม คงต้องรีวิวปีที่ผ่านมาเล็กน้อย ปี 2024 ที่ผ่านมา ต้องยอมรับว่ากระแสของเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI; Artifitial Intelligence) มาแรงมาก
เพราะช่วยให้องค์กรสามารถลดต้นทุน ปรับปรุงกระบวนการทำงาน และสร้างคุณค่าใหม่ของสินค้าบริการได้มากมาย หลายแห่งจึงเริ่มลงทุน เตรียมแผนงาน และนำร่องทดลองใช้ AI ในแต่ละรูปแบบไปบ้างแล้วในปีนี้ เทคโนโลยี AI จะทวีบทบาทมากขึ้นเรื่อยๆ จนถึงขั้นพลิกโฉมทั้งธุรกิจ และการทำงานในองค์กรไปอย่างสิ้นเชิง
แน่นอนครับว่า คนในองค์กรย่อมได้ผลกระทบจากเทคโนโลยีเหล่านี้ไม่มากก็น้อย ผู้นำในยุค AI จึงต้องมีการปรับแต่งบทบาทของตน เพื่อเป็นแรงขับเคลื่อนให้ทุกคนในองค์กรปรับตัวได้อย่างราบรื่นไร้รอยต่อด้วย
ข่าวที่เกี่ยวข้อง:
สวัสดิการจึ้ง องค์กรไร้ลำดับขั้น 'เมอร์เซอร์' เข้าใจสไตล์คนรุ่นใหม่
6 คุณลักษณะของผู้นำในศตวรรษที่ 21
เผอิญผมได้อ่านบทความจากบริษัทที่ปรึกษา McKinsey ซึ่งได้ระบุ “6 คุณลักษณะของผู้นำในศตวรรษที่ 21” ไว้น่าสนใจมาก ผมมองเห็นว่าสามารถใช้เป็นแนวทางในการดูแลทีมงานช่วงการเปลี่ยนผ่านนี้ได้เช่นกัน จึงขอนำมาปรับใช้ดังนี้ครับ
1. ผู้นำต้องเป็นผู้ประสานสรรพสิ่ง (Harmony) รักษาสมดุลระหว่างสุขภาพกาย ใจ และความสัมพันธ์คนในทีม ไปพร้อมกับการสร้างแรงบันดาลใจ สิ่งที่ผมขอเสริม คือ ต้องรักษาสมดุลในการทำงานระหว่าง คนและ AI ด้วยครับ
ขณะที่องค์กรเห็น AI เป็นโอกาส พนักงานหลายคนอาจเห็นเป็นภัยคุกคาม กังวลว่าจะมาแทนที่ตนเอง ผู้นำจึงต้องคลี่คลายความกังวลนี้ โดยสื่อสารให้รู้ว่า คนในทีมยังมีความสำคัญไม่แพ้กัน ตลอดจนให้แนวทางบทบาท การทำงาน และการเติบโตในสายงานที่ชัดเจน เพื่อให้เห็นภาพอนาคตการทำงานระหว่างคนกับ AI ครับ
นอกจากนี้ เทคโนโลยี AI บางรูปแบบ (เช่น AI chat bot) อาจส่งผลให้การปฏิสัมพันธ์ระหว่างคนลดลง ผู้นำจึงต้องหมั่นสร้างโอกาสในการพูดคุย แลกเปลี่ยนความคิดเห็น เพื่อส่งเสริมความสัมพันธ์ระหว่างคนด้วย
2. ผู้นำต้องรับใช้ประชาชน (Servant Leadership) ฟังแลัวคุ้นๆ เหมือนสโลแกนนักการเมือง ใช่ครับ หน้าที่ของผู้นำยุคใหม่ จำเป็นต้องมุ่งให้ความสำคัญกับการช่วยเหลือและสนับสนุนผู้อื่นมากกว่าเป้าหมายหรือผลประโยชน์ส่วนตัว
เนื่องจากบทบาทและการเติบโตของสมาชิกในทีมจะเปลี่ยนไปอย่างมาก ผู้นำต้องยอมเสียสละเวลา ผันตัวจากเดิมที่เน้นสั่งการและควบคุมผลงาน มาเป็นผู้สนับสนุน ให้คำปรึกษามากยิ่งขึ้น และเปิดโอกาสให้แสดงความสามารถ ผ่านการมอบหมายโปรเจกต์สำคัญด้วย
3. ผู้นำต้องสายตายาว (Stewardship) ไม่ใช่เพราะสูงวัยนะครับ แต่เป็นการมองการณ์ไกล สร้างความยั่งยืน และเตรียมองค์กรให้พร้อมสำหรับอนาคตผู้นำจึงมองให้ออกว่า เทคโนโลยี AI จะสร้างคุณค่าในขอบข่ายงานที่รับผิดชอบอย่างไร แล้ววางนโยบาย หรือกลยุทธ์ของฝ่ายให้สอดคล้องกับทิศทางองค์กร รวมถึงวิเคราะห์ความเสี่ยง และผลกระทบในระยะยาว ทั้งแง่ธุรกิจและจริยธรรม เช่น การใช้ AI ที่อาจสุ่มเสี่ยงต่อการรั่วไหลของข้อมูลในองค์กร หรือ กระทบต่อทรัพย์สินทางปัญญา หรือ ข้อมูลส่วนบุคคล ฯลฯ
4. ผู้นำต้องเป็นน้ำที่ไม่เต็มแก้ว (Growth) คือ มีความอยากรู้อยากเห็น กล้าที่จะเสี่ยง และเรียนรู้จากความผิดพลาด ตลอดจนการสร้างวัฒนธรรมในการการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องผู้นำต้องเป็นแบบอย่างของการเรียนรู้ด้าน AI และต้องส่งเสริมให้ทีมงานเรียนรู้ในหลายๆ ทาง ไม่ว่าจะเป็นการชวนคุย อัพเดทข่าวสาร จัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนความรู้ในทีม หรือ เริ่มทดลองใช้เทคโนโลยีนี้ในกระบวนการทำงาน เพื่อสร้างความคุ้นเคยให้สมาชิกทีม
นอกจากนี้ ควรส่งเสริมการเรียนรู้ด้านอื่นด้วย โดยเฉพาะทักษะ Soft Skills และทักษะด้านคน เพื่อให้ทีมงานทราบว่า เทคโนโลยีนี้ จะปรับใช้เพื่อช่วยผู้คนอย่างไร และมีผลกระทบแบบใดต่อผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
5. ผู้นำต้องมีความวิริยะอุตสาหะ (Perseverance) คือ ตั้งสติในสถานการณ์ที่ยากลำบาก ตัดสินใจอย่างชาญฉลาด และฟื้นตัวได้เร็วแม้ว่า AI เป็นเรื่องใหม่ แต่ก็พัฒนาไปไวและก้าวกระโดดมากๆ จึงอาจมีข้อผิดพลาดจากทั้งจากตัวเทคโนโลยีเอง หรือ แผนงานต่างๆ ผิดจากที่คาดการณ์ไว้ จนต้องปรับเปลี่ยนบ่อยครั้ง
ดังนั้น ผู้นำจึงต้องมีแผนสำรองเสมอครับ และต้องหมั่นสื่อสารและส่งเสริมคนในทีมที่เกี่ยวข้องให้ทราบ รวมถึงส่งเสริมให้ทีมมีกรอบความคิดของการปรับตัวไว้ด้วย ที่สำคัญเมื่อทีมเผชิญความกดดัน หรือเกิดปัญหา ผู้นำต้องเป็นหัวเรี่ยวหัวแรงในการช่วยเหลือทีมและไม่หนีปัญหา
6. ผู้นำต้องมีอารมณ์ขันบ้าง (Levity) เพื่อสร้างความสัมพันธ์ ลดความตึงเครียดของสถานการณ์ และกระตุ้นความคิดสร้างสรรค์หากผู้นำสร้างบรรยากาศของทีมได้ดี เมื่อทีมเครียด หรือ ประสบปัญหา จะช่วยเติมพลังใจให้ทีมงานฟันฝ่าอุปสรรคได้ดีกว่า โดยงานวิจัยยืนยันว่า ผู้นำที่มีอารมณ์ขันจะช่วยสร้างแรงจูงใจและแรงบันดาลได้มากกว่าถึง 27 เปอร์เซ็นต์เลยครับ
การสร้างแรงบันดาลใจความรู้สึกและอารมณ์นี้ ยังเป็นหนึ่งในความสามารถของมนุษย์ ที่ปัญญาประดิษฐ์ยังไม่อาจลอกเลียนแบบได้อีกด้วย
นอกจากเรื่อง AI แล้ว ยังมีความท้าทายอื่นๆ ที่รอเราอยู่ในปีนี้ ไม่ว่าจะเป็น ความตึงเครียดทางภูมิรัฐศาสตร์ สภาพแวดล้อม กระทั่งความไม่แน่นอนจากวิกฤตเศรษฐกิจ ฯลฯ ก็ตาม คุณลักษณะผู้นำทั้ง 6 ข้อนี้ ยังสามารถใช้เป็นแนวทางสร้างแรงบันดาลใจและการสนับสนุนให้ทีมงานของเรา รับมือเรื่องเหล่านี้ได้เช่นกันครับ
ขอให้ทุกท่านประสบความสำเร็จในปี 2025 นี้นะครับ