มท.1 ถก 'สุริยเดว' ชง 2 แนวทาง 3 ข้อสรุปส่งเสริมคุณธรรม เกราะป้องกัน ขรก.

เมื่อวันที่ 15 ม.ค. 2567 ที่ห้องประชุมราชสีห์ ชั้น 2 ศาลาว่าการกระทรวงมหาดไทย นายอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ให้การต้อนรับรองศาสตราจารย์ นายแพทย์สุริยเดว ทรีปาตี ผู้อำนวยการศูนย์คุณธรรม (องค์การมหาชน) และคณะ ร่วมประชุมหารือแนวทางการส่งเสริมคุณธรรมและความร่วมมือในการขับเคลื่อนเชิงนโยบายด้านคุณธรรมนำสู่การปฏิบัติ โดยมี นายศุภชัย โพธิ์สุ ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงมหาดไทย พลเอก เกรียงไกร ศรีรักษ์ ประธานคณะที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย นางสาวไตรศุลี ไตรสรณกุล เลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย นายสมคิด จันทมฤก รองปลัดกระทรวงมหาดไทยด้านบริหาร นายอรรษิษฐ์ สัมพันธรัตน์ อธิบดีกรมการปกครอง ผู้แทนส่วนราชการระดับกรม และเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง ร่วมประชุม

นายอนุทิน กล่าวว่า ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมากระทรวงมหาดไทยได้มีแนวทางการขับเคลื่อนความร่วมมือเชิงนโยบายและส่งเสริมด้านคุณธรรมในทุกมิติ ผ่านการจัดทำหลักสูตรการฝึกอบรมนักปกครองระดับสูงของกระทรวงมหาดไทย เพื่อส่งเสริมให้ข้าราชการระดับสูงมีคุณธรรม ดังนั้น หากเราได้มีการบูรณาการร่วมกันกับศูนย์คุณธรรมในการจัดทำหลักสูตรทุกหลักสูตร รวมทั้งการขับเคลื่อนในระดับจังหวัด ก็จะสามารถตอบโจทย์การพัฒนาคุณภาพชีวิตของพี่น้องประชาชนในพื้นที่ เสริมสร้างค่านิยม ความรักความศรัทธาต่อสถาบันหลักของชาติ มีคุณธรรม มีจิตอาสา มีการละอายและเกรงกลัวต่อการกระทำความผิด ซึ่งเราจะบูรณาการร่วมกันขับเคลื่อนภารกิจตามบริบทของพื้นที่ เพื่อให้เกิดความยั่งยืนต่อไป

“การเชื่อมโยงการทำงานการขับเคลื่อนเชิงนโยบายด้านคุณธรรมนำสู่การปฏิบัติ เป็นสิ่งที่เราตระหนักและเล็งเห็นความสำคัญในระบบคุณธรรมในการบริหารราชการ ซึ่งตนได้มอบนโยบาย 4 กระทรวงภายใต้การกำกับ คือ กระทรวงมหาดไทย กระทรวงแรงงาน กระทรวงศึกษาธิการ และกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ซึ่งได้มอบนโยบายกับกระทรวงเหล่านี้ว่า ไม่มีอะไรสำคัญไปกว่าระบบคุณธรรม และคุณธรรมจะสามารถตอบโจทย์การทำงานทุกอย่างได้ เพราะถ้าหากหน่วยงานราชการที่มีผู้ใต้บังคับบัญชาจำนวนมากและมีการใช้อำนาจหน้าที่ตามกฎหมาย มีการทำงานแบบต่างตอบแทน แบบพรรคพวก หรือที่เรียกว่าระบบอุปถัมภ์ ก็จะส่งผลกระทบอย่างร้ายแรงต่อการขับเคลื่อนหน่วยงาน ส่งผลกระทบต่อพี่น้องประชาชนและประเทศชาติ  ขอย้ำว่า คุณธรรมเป็นเกราะป้องกันในการทำงานของชาวมหาดไทย และเราจะส่งเสริมในเรื่องคุณธรรมด้วยความมุ่งมั่น เพื่อทำให้ข้าราชการและกลไกกระทรวงมหาดไทยในระดับพื้นที่ได้เป็นผู้มีคุณธรรม ทำให้ทุกพื้นที่เป็นพื้นที่คุณธรรม สอดคล้องปณิธาน บำบัดทุกข์ บำรุงสุข และทำให้ประชาชนมีความอุดมสมบูรณ์พูนสุขโดยถ้วนหน้า” นายอนุทิน กล่าว

ส่วน รองศาสตราจารย์ นายแพทย์สุริยเดว กล่าวว่า รู้สึกเป็นเกียรติและขอขอบคุณกระทรวงมหาดไทยเป็นอย่างยิ่งที่ให้การต้อนรับและร่วมประชุมหารือในวันนี้ ในฐานะที่เป็นเลขาคณะกรรมการส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ และผู้อำนวยการศูนย์คุณธรรม ตามที่ได้มติสมัชชาคุณธรรมแห่งชาติ มีภาคีเครือข่ายเข้าร่วมหารือและเสนอแนวทางในการขับเคลื่อน 2 ประเด็นหลักสำคัญ คือ

1) การเฝ้าระวังและติดตามสถานการณ์คุณธรรมอย่างใกล้ชิด เพื่อร่วมกันแก้ไขปัญหาด้านคุณธรรมของสังคมไทย

2) การร่วมกันผลักดันการส่งเสริมคุณธรรมเชิงพื้นที่ให้เป็นวาระของจังหวัด "คุณธรรรม สัมผัสได้" หลักการสร้างเครื่องมือ ดัชนีชี้วัดคุณธรรม (Moral Index) ถอดรหัสมาเป็นกลุ่มพฤติกรรมที่จับต้องได้ (Behavior) กลุ่มพฤติกรรมถูกสะท้อนด้วยพฤติกรรมตามช่วงวัยในวิถีชีวิต (in the way of life) และแบบสำรวจประเมินตนเองจากภายใน (Self Reflection) ซึ่งจะเป็นเครื่องมือกำกับติดตามให้กับผู้ว่าราชการจังหวัดในการวัดสถานการณ์คุณธรรมเชิงพื้นที่ รวมทั้งเครื่องมือ ดัชนีชี้วัดทุนชีวิต (Life Assets) การประเมินพลังบวกของระบบนิเวศของประชาชนไทย ในการมีจิตสำนึกต่อบ้าน ชุมชน โรงเรียนหรือที่ทำงาน 

รองศาสตราจารย์ นายแพทย์สุริยเดว กล่าวอีกว่า จึงเป็นที่มาของข้อหารือร่วมกับกระทรวงมหาดไทย 3 ประเด็นสำคัญ คือ

1) การบูรณาการและสนับสนุนให้มีการสำรวจสถานการณ์คุณธรรมสังคมไทย ด้วยเครื่องมือดัชนีชี้วัดคุณธรรมและทุนชีวิตในภาพรวมทุกจังหวัด เพื่อเป็นฐานข้อมูลสำคัญสำหรับการวางแผนและกำหนดนโยบายของจังหวัด สะท้อนเสียงของประชาชนอย่างแท้จริง และสามารถกำหนดยุทธศาสตร์การขับเคลื่อนงานส่งเสริมคุณธรรมของพื้นที่ได้อย่างเป็นรูปธรรม

2) การส่งเสริมสนับสนุนให้เกิดการเชื่อมโยงและบูรณาการความร่วมมือขององค์กรเครือข่ายทางสังคมในระดับจังหวัดเพื่อให้มีแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาคุณธรรมในระดับจังหวัด เพื่อผลักดันให้เป็นวาระของจังหวัด และนโยบายของกระทรวงมหาดไทย

3) การบูรณาการหลักสูตรส่งเสริมคุณธรรมกับหลักสูตรผู้บริหารของกระทรวงมหาดไทย ซึ่งมีหลักสูตรนักปกครองระดับสูง หลักสูตรผู้นำการเปลี่ยนแปลง ฯลฯ

รวมถึงศูนย์คุณธรรมมุ่งพัฒนาผู้นำการเปลี่ยนแปลงด้านคุณธรรมในแต่ระดับให้เป็นกลไกการขับเคลื่อนส่งเสริมคุณธรรมระดับองค์กรและพื้นที่ เพื่อบูรณาการหลักสูตรร่วมกันระหว่างกระทรวงมหาดไทยและศูนย์คุณธรรมเพื่อให้เกิดกลไก Active ได้อย่างเป็นรูปธรรม