คดีพลิก! 'แอปเปิ้ล' แพ้คดีเลี่ยงภาษีหมื่นล้านที่ไอร์แลนด์ในชั้น 'ฎีกา'

ศาลยุติธรรมแห่งสหภาพยุโรป (ECJ) มีคำพิพากษาในวันนี้ (10 ก.ย.67) ตัดสินให้บริษัทแอปเปิ้ล อิงค์ "แพ้คดี" ต้องจ่ายภาษีย้อนหลัง 1.3 หมื่นล้านยูโรให้รัฐบาลไอร์แลนด์ ซึ่งนับเป็นการพลิกคดีครั้งสำคัญหลังจากที่แอปเปิ้ลแพ้ในการตัดสินครั้งแรกเมื่อปี 2016 แต่ชนะในกระบวนการอุทธรณ์เมื่อปี 2020 ก่อนจะกลับมาแพ้ในกระบวนการ "ฎีกา" ขั้นสุดท้ายวันนี้ และนับเป็นการปิดฉากคดีที่ยืดเยื้อถึง 10 ปีระหว่างแอปเปิ้ลกับสหภาพยุโรป (อียู)

ทั้งนี้เมื่อปี 2014 คณะกรรมาธิการยุโรป (EC) ซึ่งเป็นหน่วยงานบริหารของสหภาพยุโรป ได้เปิดการสืบสวนสอบสวนแอปเปิ้ลเกี่ยวกับเทคนิคทางบัญชี Double Irish with a Dutch Sandwich ที่ช่วยเรื่องการเลี่ยงภาษีให้บริษัทสามารถจ่ายภาษีได้ต่ำเป็นพิเศษในประเทศ "ไอร์แลนด์" ซึ่งยักษ์ไอทีรายนี้เข้าไปเปิดสำนักงานใหญ่ในภาคพื้นยุโรป 

ในครั้งนั้นแอปเปิ้ลเป็นฝ่ายแพ้ และถูกตัดสินให้จ่ายภาษีย้อนหลังให้รัฐบาลไอร์แลนด์ 1.3 หมื่นล้านยูโร (ราว 4.9 แสนล้านบาท) โดยทางอีซีอ้างว่าแอปเปิ้ลได้รับสิทธิประโยชน์ทางภาษีอย่างไม่ชอบธรรมจากไอร์แลนด์มานานถึง 2 ทศวรรษ 

อย่างไรก็ดี แอปเปิ้ล และรัฐบาลไอร์แลนด์ได้ยื่นอุทธรณ์คำตัดสินในปี 2019 จนกระทั่งในปี 2020 EU General Court มีคำตัดสินให้ฝ่ายแอปเปิ้ลชนะ เนื่องจาก อีซีไม่สามารถพิสูจน์ให้เชื่อได้ว่ารัฐบาลไอร์แลนด์มีการให้สิทธิประโยชน์ทางภาษีกับแอปเปิ้ลจริง

แต่ฝ่ายอีซีได้ยื่นอุทธรณ์ต่อในชั้นฎีกาที่ศาล ECJ จนกระทั่งมีคำพิพากษาล่าสุดในวันนี้ให้ยืนตามคำตัดสินเดิมในปี 2016  

คดีที่ยืดเยื้อมานานถึง 10 ปีในครั้งนี้ ยังตอกย้ำให้เห็น "รอยร้าว" ที่มีมาอย่างต่อเนื่องระหว่างกลุ่มบริษัท "บิ๊กเทค" จากฝั่งสหรัฐกับอียู ที่ไม่ต้องการให้เกิดการเลี่ยงภาษีจากช่องโหว่ต่างๆ ทางกฎหมาย และความเห็นที่ขัดแย้งยังครอบคลุมถึงด้านการปกป้องข้อมูล ผู้บริโภค และการต่อต้านการผูกขาด  

พิสูจน์อักษร....สุรีย์  ศิลาวงษ์