บังคับใช้แล้ว! กฎหมายเอาผิดโฆษณาโน้มน้าวให้ซื้อ-ใช้วัตถุอันตราย

นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รมว.สาธารณสุข  กล่าวว่า กระทรวงสาธารณสุข(สธ.) ได้ออกประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ข้อความโฆษณาวัตถุอันตราย ที่ไม่เป็นธรรมต่อผู้อื่น หรือเป็นข้อความที่อาจก่อให้เกิดผลเสียต่อสังคมเป็นส่วนรวม ที่สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยารับผิดชอบ พ.ศ. 2567 ขณะนี้ได้เผยแพร่ลงใน ราชกิจจานุเบกษา โดยมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 20 พ.ย. 67 ที่ผ่านมา

ดังนั้น หากพบการกระทำที่ฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามจะต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 6 เดือน หรือปรับไม่เกิน 50,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

ประกาศกระทรวงนี้ห้ามใช้ในการโฆษณา เช่น ข้อความจัดให้มีการเสี่ยงโชคตามกฎหมายว่าด้วยการพนัน สำหรับผลิตภัณฑ์ระงับ ป้องกัน ควบคุม ไล่ กำจัดแมลงและสัตว์อื่นหรือสัตว์แทะ เพื่อป้องกันการใช้สารกำจัดแมลง และสารกำจัดสัตว์แทะเกินความจำเป็น หรือไม่เหมาะสมจนอาจได้รับอันตรายจากการใช้ หรือทำให้เกิดความเข้าใจผิดว่ามีความเหมาะสมที่จะใช้เป็นประจำ อันเนื่องมาจากการชักจูง โน้มน้าว หรือกระตุ้นให้ซื้อหรือใช้วัตถุอันตราย

นอกจากนี้ ยังมีร่างระเบียบคณะกรรมการวัตถุอันตราย ว่าด้วยหลักเกณฑ์วิธีการและเงื่อนไขในการโฆษณาเพื่อแก้ไขความเข้าใจผิดของผู้อื่นที่อาจเกิดขึ้นจากการโฆษณาวัตถุอันตราย พ.ศ. ... ซึ่งอยู่ในขั้นตอนเตรียมประกาศลงราชกิจจานุเบกษา เป็นกรณีที่การโฆษณาวัตถุอันตรายใดอาจก่อให้เกิดความเข้าใจผิดต่อผู้อื่น หน่วยงานผู้รับผิดชอบอาจมีคำสั่งให้ผู้ทำการโฆษณาวัตถุอันตรายดำเนินการโฆษณาอีกครั้งหนึ่งเพื่อแก้ไขความเข้าใจที่ผิดที่เกิดขึ้นจากการโฆษณาครั้งแรก

มุ่งหวังให้มีการชี้แจงให้ผู้บริโภคและประชาชนเกิดความเข้าใจที่ถูกต้องในสาระสำคัญเกี่ยวกับวัตถุอันตราย จึงเป็นมาตรการที่ช่วยคุ้มครองประชาชน สังคม และสิ่งแวดล้อมให้ปลอดภัยลดความเสี่ยงในการเกิดอันตรายต่อสุขภาพของประชาชนและต่อสิ่งแวดล้อมจากความเข้าใจผิดที่อาจเกิดขึ้นจาการโฆษณาวัตถุอันตราย

หากผู้ทำการโฆษณาวัตถุอันตราย ซึ่งได้รับคำสั่งจากหน่วยงานผู้รับผิดชอบให้โฆษณาเพื่อแก้ไขความเข้าใจผิดของผู้อื่นที่อาจเกิดขึ้นฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามคำสั่งจะต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่เกิน 100,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ อย่างไรก็ตาม ประชาชนที่พบการโฆษณาที่ไม่เป็นธรรมหรือก่อผลเสียต่อสังคม สามารถแจ้งหน่วยงานให้ตรวจสอบเพื่อดำเนินการตามกฎหมายต่อไป

นายสมศักดิ์ กล่าวด้วยว่า  ปัจจุบันพบปัญหาในการโฆษณาวัตถุอันตรายโดยการใช้ข้อความที่ไม่เป็นธรรมต่อผู้อื่นหรือใช้ข้อความที่อาจก่อให้เกิดผลเสียต่อสังความเป็นส่วนรวม ซึ่งมักจะเป็นข้อความโฆษณาที่เกี่ยวข้องกับคุณภาพ ประสิทธิภาพ หรือความปลอดภัยจากการใช้วัตถุอันตราย โดยเฉพาะอย่างยิ่งการโฆษณาผ่านช่องทางออนไลน์และสื่อโซเชียลต่าง ๆ

“การออกประกาศของสธ.เป็นกลไกในการคุ้มครองผู้บริโภคจากการโฆษณาวัตถุอันตราย ตลอดจนเป็นหลักเกณฑ์สำหรับผู้โฆษณาวัตถุอันตรายและพนักงานเจ้าหน้าที่ฯ ให้สามารถปฏิบัติเป็นไปในแนวทางเดียวกัน จึงจำเป็นต้องกำหนดข้อความที่ห้ามใช้ในการโฆษณาวัตถุอันตรายขึ้น เพื่อเป็นมาตรการในกำกับดูแลการโฆษณาวัตถุอันตรายให้มีประสิทธิภาพ มีการโฆษณาอย่างเหมาะสม เป็นธรรม และป้องกันผลเสียต่อสังคมเป็นส่วนรวม”นายสมศักดิ์กล่าว